Bursa Gastronomi Turizmi Derneği kurucu başkanı Ramazan Başan’ın, Hürriyet Gazetesi’ndeki köşe yazısının başlığı ilgimizi çekti. “2022 Yılında Restoranlar ve Yol Haritaları”
Bu yıl restoranlar nasıl bir strateji uygulamalı? Menülerde yer alması gereken özel nitelikler neler?
Ramazan Başan konuyla ilgili detayları madde madde sıralamış. İşte yazının tamamı:
Zorlu bir yılı daha geride bıraktık. 2021 yılında ‘pandemi ve kısıtlamalar’ restoranların masadaki adisyon sayılarını çok olumsuz etkiledi. Paket servis artsa da, paket servisin maliyet yüksekliği ve paket servisteki sorunlar müşteri memnuniyetini ve karlılığı düşürdü.
Gelin geçen yılı hep birlikte anımsayalım, sonra da bunlardan dersler çıkartarak 2022 yılını planlayalım hep birlikte.
restoran
2021 yılında Haziran ayına kadar süren kısıtlama, Haziran 2021’de kalkmasıyla ilkin mesafeli oturma düzenleri ardından kendini kontrollü bir serbestliğe bıraktı.
Menüler yerini QR menülere bırakarak, masaya oturan müşterilere kolaylık sağladı. Pandemi sona erse bile, herkesin eline aldığı, kalın ve kaba menülere tekrar dönüleceğini hiç sanmıyorum. Telefonla okutulan QR menülerin yaygınlaşacağını, menü seçme ve ödemeye kadar QR teknolojisinin her nimetini kullanacağımızı düşünüyorum.
Pandemi aralıklarla inip çıksa da, virüslerin ismi değişse de, mesafeli oturma düzeni, ortak kullanım alanları ve ‘ortak dokunulan eşyalara’ olan bakışımız hiç değiştirmeyecek, yerini ‘tek kullanımlık ürünlere’ bırakacaktır.
2021 kısıtlamalarından sonra dağılan garsonlar ‘eve dön’ çağrılarına pek kulak asmayarak, başka işlerde ve başka mesleklerde kariyer yapmak istediler. İşletmeler kadro kurmada sıkıntı çekseler de ; ‘Suriyeli’ ve ‘Türki Cumhuriyetlerden’ gelen yabancılar buna ‘çare’ olmaya çalıştılar.
2021 yılının en çok kazananı, prim yapanı ‘kuryeler’ oldu. Motorize kuryeler, daha çok siparişleri yetiştirerek daha çok kazanmak uğruna çok sayıda kaza yaşadılar. E-ticaretin artması, hemen teslimatlı sistemlerin artması kuryeleri karaborsa yaptı. Kuryeler mükellef oldu, teslimat başına ücretle çalışmaya başladılar.
Asgari ücret artışları ve bunu izleyen diğer maliyetler nedeniyle 2022 yılında part time ücretli çalışanlar, saat ücretiyle çalışanlar öne çıkaracaktır. Az adamla yüksek verimlilik restoranlardaki başarının ‘kilit senaryosu’ olacaktır.
Yemek sepeti, Banabi, Getir, Ulak, İste Gelsin, Trendyol, Fuudy , Lezzet Kurye gibi yüzlerce yeni teslimat markaları gıda ve yemek teslimat işine girdiler. 2021 yılında Mealbox gibi startup projeleri iki -üç haneli büyümeye başladılar. Kişiye özel yemek, sporcu yemekleri, diyet yemekler, hastalara özel yemekler daha da öne çıkmaya devam edecektir.
2022 Yılında Restoranlar Uygulamaları
‘Hayalet Mutfak’ uygulamaları 2021 yılının başarılı yeni iş fikirleri arasına girdi. Onlarca birbirinden farklı marka ve lezzet tek bir adreste ayrı mutfaklarda yapılıyor, ortak maliyetleri birlikte karşılayarak teslimat sistemli çoklu mutfak iş çözümleri, ileride daha da büyümek üzere yola çıktılar.
Yöresel ve coğrafi işaretli ürünler öne çıkarak fark yaratmaya çalıştılar. Menülerdeki ürünler; Baklava eğer Antep Baklavası ise, leblebi Çorum’dan ise, dondurma Kahramanmaraş’tan ise, kestane şekeri Bursa’dan ise, kaşar peyniri Kars’tan ise, zeytin Gemlik zeytini ise daha bir ‘değerli’ hale geldiler. Menülerde coğrafi işaretli ürünlere daha çok yer ayrılacak, kaliteli restoranları diğerlerinden öne çıkaran bu ‘coğrafi işaretli ürünler’ olacaktır.
Maliyetler hiç bu kadar artmamıştı. Tedarik maliyetleri, hem dolar bazlı olarak hem de iklim krizi ve kuraklık nedeniyle tavan seviyeye çıktı. Restoranlar acilen bir ‘Maliyet Yönetimi’ sistemi kurmalıdırlar. Tek tek maliyetleri çıkartarak, menülerdeki içerik ve gramajlar tekrar belirlenmelidir.
Bundan sonraki iş çözümlerimizde de karşımıza çıkacak ‘Yeşil Mutabakat’ plastik ürünlerin hayatımızda yerini kağıt ve dönüşebilir ürünlere bırakacağından plastik ürünlerden uzak durmalısınız. ‘Karbon Salınımı’ nedeniyle ithal ürünlerin yerini yerli ve tedariği kolay ürünlere, fosil yakıtlı ürünlerden uzaklaşacağımızı, ‘Vegan Beslenme’ gibi yeni moda trendler yeni iş modelleri üreteceğini şimdiden görüyoruz. Bitki bazlı hamburgerler, eti bizden ne kadar uzaklaştırır bilinmez ama daha sağlıklı beslenme modellerinin ardı ardına çıkacağına inanıyorum.
2021 yılında öne çıkan ‘gıda israfı’ gibi önemli konular ‘porsiyonların küçülmesini’ sağlayarak bize farkındalık yaşattı. Otellerde ve restoranlarda açık büfe kahvaltı, ‘serpme menü’ yavaş yavaş yerini ‘kişiye özel kahvaltı’menülerine terk etmeye başladı.
Tüm restoranlar, kahve dükkanları birbirine benzemeye devam ederken, işlerinde ‘mavi denizi’ keşfedenler ile ‘fark yaratarak’ ayrılanlar işlerini büyütmeye devam edeceklerdir. Bunun yolu çalışanı müşteri gibi görerek ‘insan’a değer vermek, teknolojiyi sürekli erteleyerek çağın gerisinde kalmadan çözüm üretmekle, yeniliklere uyum sağlayan bir ekip yaratmakla olacaktır.
2022 Yılında Restoranlar
Kimler 2022’de başarılı olacaklar?
2022 Ekonomik yavaşlamada nasıl bir strateji oluşturacağına karar verenler,
Maliyet artışlarını doğru yönetebilenler,
Güçlü bir restoran kültürünü işletmelerinde kuranlar,
Sosyal medyasını eşine kızına vermek yerine profesyonellere teslim edenler,
Amatör bir ruhla profesyonel kurumsal bakışı birleştirebilenler
Gastronomi Turizminin restoranlar için hayati öneminin farkında olanlar,
Sivil toplum kuruluşları ile işbirliği yapanlar, üye olarak destek verenler.
Her şeyi ben yaparım, ben bilirimci, kendini uyanık sanan şark kurnazları gemileri karaya oturduğunda ‘danışman’ aramaya başlayacaklar, ‘yetişmiş personele’ ‘eğitime’ ve ‘kurumsallaşmaya’ önem vermek isteseler de, iş işten geçmiş olacaktır.