Yatırımcılar sadece finansal getiriye değil, aynı zamanda ahlaki ve dini değerlere uygunluğa da dikkat etmektedirler. Bu bağlamda, katılım endeksine uygunluğu, önemli bir faktör haline gelmiştir. Yatırımcılar, katılım endeksine uygun olan şirketlere yönelerek hem maddi hem de manevi değerleriyle uyumlu bir yatırım stratejisi izlemeyi amaçlamaktadırlar. Bu makalede, katılım endeksi nedir ve uygunluk nasıl belirlenir gibi konuları inceleyeceğiz.
Katılım Endeksi, Borsa İstanbul’da işlem gören ve katılım finans prensiplerine uygun hisse senetlerinden oluşan bir borsa endeksidir. Katılım endeksinin daha detaylı açıklaması ise islami usullere uygunluğun, bir diğer değişle hissenin alış satış işleminin caiz olup olmadığının bir göstergesidir. Borsa İstanbul’da katılım endeksine uygun olmayan hisseler İslam dinine göre caiz değildir.
Hisselerin katılım endeksine uygunluğu şirketler tarafından halka arz edilirken paylaşılmaktadır. Bu konuda hassasiyeti olan yatırımcılar katılım endeksine uygun olan şirketlere katılırlar, katılım endeksine uygun olmayan şirketlere ise caiz olmadığı için caiz olmayan halka arzlara katılmazlar.
İlk olarak bir hissenin katılım endeksine uygun olması için İslam’a göre helal kabul edilen iş yapıyor olması gerekmektedir. Yani Katılım endeksi belirlenirken İslam dininde haram kılınan sektörler katılım endeksine uygun olan şirketlerin bulunduğu listeden çıkartılırlar.
Belirlenme kısmına gelecek olursak şirketlerin toplam faizli kredilerinin piyasa değerine oranı %33’ü, faiz getirili nakit ve menkul kıymetlerinin piyasa değerine oranı %33’ü ve bahsedilen faaliyet alanlarından elde ettiği gelirlerinin toplam gelirlerine oranının da %5’i aşmaması gerekir. Bu oranları aşan şirketler listenin dışında kalarak caizlik durumundan caiz olmama durumuna geçerler. Haliyle katılım endeksine uygun değillerdir. Hisse almayı düşündüğünüz şirketlerin katılım endeksine uygun olup olmadığını ise direkt olarak arama moturunda aratarak kolayca öğrenebilirsiniz.
Her IPO, yatırımcılara yeni ve büyüme potansiyeli taşıyan şirketlere yatırım yapma şansı sunar. Bu makalede, son dönemde dikkat çeken üç farklı şirketin halka arz süreçlerine odaklanacağız. İlk olarak, Dofer Yapı Malzemeleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. (DOFER), ardından Borlease Otomotiv A.Ş. (BORLS) ve son olarak MHR Yatırım Ortaklığı A.Ş. (MHRGYO) halka arz bilgilerini ve iş faaliyetlerini ayrıntılı bir şekilde inceleyeceğiz. Bu üç şirketin halka arzları, yatırımcılar için ilgi çekici olabilir. Şirketlerin katılım endeksi uygunluğu, lot dağılımları ve iş faaliyetleri gibi önemli konulara odaklanacağız.
Katılım endeksi Konusu hakkında yeterince bilgi edindiğimize göre en güncel halka arz edilen firmaları birlikte inceleyelim. En güncel halk arzlar 10-11-12-13 Ekim tarihlerindedir. Halka arz edilen firmaları tanıyalım.
– Talep toplama tarihleri 10-11 Ekim’dir. (2 gün)
– Sabit fiyatlı olarak lot adeti 17.11 Türk Lirası’dır.
– Tamamen Eşit dağıtım yöntemi uygulanacaktır.
– Hissenin işlem kodu: DOFER
– 17.000.000 LOT (ON YEDİ MİLYON)
– İskonto Oranı %25
Firmanın halka arz bilgileri yukarıda yazıldığı gibidir ve tabi ki en çok sorulan sorulardan birisi katılım endeksine uygunluğudur. DOFER firması katılım endeksine uygundur. islam’a göre hissesinin alım satımı caizdir.
Peki Firma Ne İş Yapıyor?
DOFERB aşlangıçta Beypazarı’ndan Ankara’ya kereste satışıyla ticaret yaşamına adım atan Dofer ailesi, zamanla bölgesinde demir ticareti, çelik hasır ve hazır demir üretimi yapmaktadır ve yapmış oldukları üretim ile öncü firmalardan biri haline gelmiştir. Peki bu halka arzdan eşit dağıtım olduğuna göre kişi başı kaç lot düşecek? Bunu Basit bir şekilde bir tablo ile özetleyebiliriz.
2 milyon katılımcı | 9 lot | (154 TL) |
2,3 milyon katılımcı | 8 lot | (137 TL) |
2,5 milyon katılımcı | 7 lot | (120 TL) |
2,8 milyon katılımcı | 6 lot | (103 TL) |
3,3 milyon katılımcı | 5 lot | (86 TL) |
3,8 milyon katılımcı | 4 lot | (68 TL) |
– Talep toplama tarihleri 11-13 Ekim’dir. (3 gün)
– Sabit fiyatlı olarak lot adeti 25.29 Türk Lirası’dır.
– Bireysele eşit dağıtım yöntemi uygulanacaktır.
– Hissenin işlem kodu: BORLS
– 51.700.000 LOT (ELLİ BİR MİLYON YEDİ YÜZ BİN)
– İskonto Oranı %20.02
– Payların %85’i yurt içi bireysel ve %15’i yurt içi kurumsal yatırımcılara tahsis edilmiştir.
BORLEASE ne iş yapıyormuş gelin birlikte bakalım.
Filo kiralama sektöründe faaliyet göstermektedir. Borlease Otomotiv A.Ş. 2013 yılında kurulmuştur. Müşterilerinin ihtiyaçlarına doğru çözümler yaratmayı amaç edinen Borlease, “Yenilik, Kolaylık ve Uyum” sloganıyla, sektörde uzman ve deneyimli kadrosuyla emin adımlarla büyümeye devam etmektedir.
BORLEASE katılım endeksine uygundur yani hisse alınıp satılması caizdir. Ortalama olarak kaç lot pay edileceğine bakalım.
2 milyon katılımcı | 20 lot | (505 TL) |
2,3 milyon katılımc | 17 lot | (439 TL) |
2,5 milyon katılımcı | 16 lot | (404 TL) |
2,8 milyon katılımcı | 14 lot | (361 TL) |
3,3 milyon katılımcı | 12 lot | (306 TL) |
3,8 milyon katılımcı | 11 lot | (266 TL) |
– Talep toplama tarihleri 12-13 Ekim’dir. (2 gün)
– Sabit fiyatlı olarak lot adeti 4.30 Türk Lirası’dır.
– Tamamen eşit dağıtım yöntemi uygulanacaktır.
– Hissenin işlem kodu: MHRGYO
– 207.000.000 LOT (İKİ YÜZ YEDİ MİLYON)
– İskonto Oranı %9.6
MHRGYO ne iş yapıyormuş inceleyelim.
Ofis ve ticari gayrimenkul segmentinde faaliyet gösteren MHR GYO’nun portföyünde İstanbul Ataşehir’deki Quick Tower projesi ile Ankara Çankaya’daki Maidan İş ve Yaşam Merkezi’nde yer alan 3 bağımsız bölüm bulunuyor. Ayrıca, unutmadan belirtelim katılım endeksine uygundur. Peki ortalama olarak kaç lot verir?
2 milyon katılımcı | 104 lot | (445 TL) |
2,3 milyon katılımcı | 90 lot | (387 TL) |
2,5 milyon katılımcı | 83 lot | (356 TL) |
2,8 milyon katılımcı | 75 lot | (318 TL) |
3,3 milyon katılımcı | 63 lot | (270 TL) |
3,8 milyon katılımcı | 54 lot | (234 TL) |
Hisse alım satımı yaparken bazen bilmediğimiz durumlarla karşılaşabiliyoruz. Bunlardan birisi de tedbirli hisse kavramıdır. Tedbirli hisse demek alınan hissenin aynı gün içerisinde satılmasını engelleyen durumu ifade etmektedir. Bu uygulamaya tabi hisseler en erken 1 iş günü (T+1) sonra satılabilir. Yani aynı gün içerisinde brüt takasta bulunan hissede al-sat yapılamaz.
Peki hisseye neden tedbir konur?
Tedbir, hissede belirli bir fiyat seviyesine ulaşıldığında hisse senetlerinin alım veya satımını sınırlandırmak amacıyla uygulanır. Bu tedbir sayesinde fiyatların düzgün bir şekilde belirlenmesi sağlanır. bu yüzden hisse alım satımı yaparken hissemi satamıyorum gibi sorunla karşılaştığınızda mutlaka kontrol etmenizde fayda var. Tabi alırken kontrol etmek sonrasında problem yaşamamak veya çelişkide kalmamak adına daha doğru bir tercih olabilir.
Borsada acil durum önlemi olarak kullanılan bir sistemdir nihayetinde. Devre Kesicinin bir diğer ismi ise otomatik seans durdurma sistemidir. Herhangi bir hissede devre kesici uygulandığında direkt olarak hisse alım satımı durur.
Borsa İstanbul‘daki en büyük 100 şirketin yer aldığı BIST100 endeksinin ilk eşik olarak belirlenen yüzde 5 ve daha fazla düşmesi halinde devre kesici uygulanır. İkinci eşikte ise yüzde 7 veya daha fazla düşmesi halinde uygulanır. Sonrasında tek fiyat belirlenir. Devre kesici esnasındaki gelen emirler hissenin altında ve üstünde kalan emirler iptal edilir.
Devre kesici uygulandıktan sonraki ilk 20 dakikada hiçbir alım-satım işlemi gerçekleşmez. Ardından gelen 5 dakikalık süreç içerisinde, hisse senedinin devre kesici uygulandığı andaki sabit fiyatı üzerinden tek fiyat yöntemi ile emirler toplanır.
Konuda belirtilen durumları okuyarak ve detayını öğrenmenizde fayda var. Konuda herhangi bir yatırım tavsiyesi verilmemiştir. Ayrıca, katılım endeksi hassasiyeti olanlar için firmaların detayı de yazıda yer almaktadır.
Karekod Blog
Katılım endeksi, farklı periyotlarda kullanılabilir. Kısa vadeli ticaret yapanlar genellikle daha kısa periyotlarda (örneğin 14 gün) kullanır. Uzun vadeli yatırımcılar ise daha uzun periyotlar (örneğin 50 veya 200 gün) kullanabilir. Periyot seçimi, analistin yatırım stratejisine ve hedeflerine bağlıdır.
MACD, bir varlığın kısa vadeli ve uzun vadeli hareketli ortalamalarının farkını gösteren bir göstergedir. Katılım endeksi ise fiyat değişikliklerinin yüzdesel olarak ölçülmesine odaklanır.
Relatif Güç Endeksi (RSI) ve katılım endeksi, her ikisi de teknik analizde kullanılan göstergelerdir. Ancak farklı şekillerde hesaplanır ve yorumlanır. RSI, genellikle bir varlığın aşırı alım veya aşırı satım koşullarını belirlemek için kullanılır. Katılım endeksi ise fiyat hareketlerinin gücünü ve hızını ölçmeye odaklanır.
Piyasa duyarlılığı ve gücü hakkında hızlı ve kolay bir bilgi sağlar. Kısa vadeli fiyat değişimlerini yakalamak ve trend değişimlerini tespit etmek için kullanışlıdır.